Pytania i odpowiedzi

Czym jest smog?

Smog to zjawisko atmosferyczne powstałe w wyniku wymieszania się mgły z dymem i spalinami. Zanieczyszczenie powietrza, jakim jest smog, powstaje wskutek przedostawania się do atmosfery szkodliwych związków chemicznych, takich jak tlenki siarki i tlenek azotu oraz substancje stałe, czyli pyły zawieszone, a także kancerogenne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA).

Źródło: Wikipedia

Jakie są źródła smogu w Polsce?

W Polsce, zanieczyszczenia tworzące smog mają wiele źródeł, jednak większość z nich powstaje w różnego rodzaju procesach spalania. Są one częścią tzw. niskiej emisji, czyli emisji zanieczyszczeń na wysokości do 40 m.

Największy problem stanowią instalacje grzewcze, ogrzewające domy jednorodzinne i wielorodzinne kamienice. Spora część z nich to tzw. kopciuchy, czyli kotły niskiej klasy. Ponadto częstą praktyką w polskich domach jest nie tylko korzystanie z kiepskiej jakości paliwa, ale również spalanie odpadów komunalnych w prywatnych piecach.

Źródło: Wikipedia

Czy smog jest groźny dla zdrowia?

Wchodzące w skład smogu związki chemiczne, pyły i znaczna wilgotność stanowią zagrożenie dla zdrowia człowieka. Są czynnikami alergizującymi i mogą wywołać astmę oraz jej napady, a także powodować zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, niewydolność oddechową lub paraliż układu krwionośnego. Smog powoduje także zmniejszenie masy urodzeniowej noworodka, zwiększa zapadalność na nowotwory oraz przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), jak i zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia astmy u dzieci.

Źródło: Wikipedia

Jak ustrzec się przed smogiem?

Przed smogiem nie da się uciec. Smog należy systemowo zwalczać, a do tego potrzebne jest zaangażowanie władz oraz samych mieszkańców.

W Polsce największym źródłem smogu jest tzw. emisja niska, tj. głównie stare piece niespełniające żadnych norm, w których często spala się paliwa niskiej jakości lub wręcz śmieci – np. stare meble, ubrania, oleje silnikowe.

Jeżeli podejrzewasz, że w Twojej okolicy pali się niedozwolonymi materiałami, najlepiej zgłaszać takie przypadki do straży miejskiej, która ma obowiązek to sprawdzić, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości, upomnieć lub nawet ukarać właściciela pieca, w którym spalane są materiały niedozwolone.

Tymczasową ulgę w najgorsze dni może stanowić oczyszczacz powietrza wyposażony w filtr HEPA. Niestety oczyszczacze renomowanych producentów nie są tanie. Dodatkowo hałas oczyszczacza może być uciążliwy, szczególnie w nocy.

Co to jest kopciuch?

Tradycyjny piec węglowy niskiej klasy lub bezklasowy. Kopciuchy stanowią szczególnie istotne źródło smogu w Polsce.

Co to jest uchwała antysmogowa

W dniu 24 czerwca 2019 roku Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego przyjął tzw. uchwałę antysmogową, tj. uchwałę wprowadzającą na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego ograniczenia i zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Pełną treść uchwały można znaleźć tutaj.

W dniu 30 sierpnia 2021 roku Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego zaostrzył dotychczasową uchwałę antysmugową dla 8 obszarów z województwa – Bydgoszczy, Torunia, Włocławka, Grudziądza, Nakła, Inowrocławia, Ciechocinka i Wieńca Zdrój wprowadzając zakaz instalacji pieców i kotłów na paliwa stałe tam gdzie dochodzi sieć ciepłownicza lub gazowa. Zakaz obowiązuje od 1.01.2022 roku.

Pełną treść uchwały można znaleźć tutaj.

Do kiedy muszę wymienić mój stary piec lub kominek?

Poniższe terminy wynikają z tzw. uchwały antysmogowej, której pełną treść można znaleźć tutaj.

Od 01.01.2022:

Zakaz instalacji pieców i kotłów na paliwa stałe w Bydgoszczy, tam gdzie w ulicy dostęp do sieci ciepłowniczej lub gazowej.

Od 01.01.2024:

  • Zakaz eksploatacji kotłów pozaklasowych (poniżej 3 klasy).
  • Zakaz eksploatacji ogrzewaczy pomieszczeń niespełniających wymagań ekoprojektu (dotyczy np. kominków, pieców kaflowych).

Od 01.01.2028:

  • Zakaz eksploatacji kotłów poniżej 5 klasy lub kotłów niespełniających wymagań ekoprojektu.

 

Jak zabrać się za wymianę pieca?

Przy wymianie pieca warto znaleźć firmę, która zajmie się wszystkimi formalnościami i zorganizuje całe przedsięwzięcie.

Proces wymiany pieca jest czasochłonny i w niektórych przypadkach może okazać się skomplikowany.

Skontaktuj się z wybraną firmą zajmującą się instalacją ogrzewania i zapytaj, czy zajmie się całym procesem. Niektóre z firm działają jako pełnomocnicy i mogą załatwić za Ciebie wszystkie wymagane formalności. Warto również zapytać, czy firma zapewnia następujące usługi:

  • współpraca z projektantem instalacji
  • demontaż instalacji grzewczych
  • usługi kominiarskie
  • doradztwo energetyczne

W poszukiwaniu instalatora wykorzystaj informacje dostępne w Internecie, zapytaj też rodzinę i znajomych.

Jeżeli planujesz wymianę na piec gazowy lub chcesz podłączyć się do miejskiej sieci ciepłowniczej – sprawdź nasz poradnik – do pobrania poniżej. Poradnik nie zawiera informacji na temat dostępnych źródeł dofinansowania, a jedynie merytoryczne i urzędowe aspekty planowanej inwestycji.

Nie ukrywajmy, wymiana pieca to przede wszystkim duży wydatek. Dlatego na samym początku konieczne jest przestudiowanie warunków otrzymania dofinansowania.

Czy przy wymianie pieca dostępne jest dofinansowanie?

Przy termomodernizacji i wymianie pieca (modernizacji ogrzewania) można skorzystać z następujących źródeł dofinansowania:

  1. Miejski program wymiany pieców węglowych.
  2. Program „Czyste Powietrze”.
  3. Ulga termomodernizacyjna.

Czy można skorzystać jednocześnie z różnych źródeł dofinansowania?

Mieszkańcy Bydgoszczy mogą korzystać ze wszystkich dostępnych programów dofinansowań, pod warunkiem spełnienia warunków poszczególnych programów.

Łączenie programów miejskiego i „Czyste Powietrze” jest możliwe jedynie w przypadku domów jednorodzinnych, ponieważ program Czyste Powietrze nie obejmuje budownictwa wielorodzinnego.

Gdzie mogę uzyskać pomoc przy wypełnianiu wniosku o dofinansowanie?

Pomoc można uzyskać na stronach poszczególnych programów dofinansowania, a także dzwoniąc pod numery telefonów dostępne na tych stronach.

Dodatkowo w marcu i kwietniu 2021 odbędzie się 5 osiedlowych sesji wypełniania wniosków o dofinansowanie do wymiany ogrzewania dla mieszkańców zainteresowanych wymianą przestarzałego pieca na rozwiązania ekologiczne. 

Czy „ekogroszek” jest ekologiczny?

Zespół naukowców z Politechniki Warszawskiej na zlecenie fundacji ClientEarth – Prawnicy dla Ziemi przeprowadził badanie dotyczące tego paliwa. W ramach badania sprawdzono parametry „ekogroszku” oraz poziom emisji zanieczyszczeń, które powstają w procesie jego spalania.

Z badań tych jednoznacznie wynika, że „ekogroszek” z ekologią ma niewiele wspólnego.

„[…] można jednoznacznie ocenić, że przedmiotowe paliwo nie jest paliwem przyjaznym dla środowiska. Zdecydowanie nie jest ono również przyjazne dla społeczeństwa, ze względu na znaczące emisje do powietrza zanieczyszczeń stanowiących poważne zagrożenie dla zdrowia ludności”

Zachęcamy do zapoznania się z pełnym raportem z badania na stronie ClientEarth.